Đường cao tốc và đường sắt trên cao HB +: Sự tâm huyết và Tầm nhìn tương lai

Trăn trở trước những hạn chế, bất cập và các điểm nghẽn gây ảnh hưởng đến chiến lược và tiến độ phát triển đường cao tốc quốc gia, Doanh nhân, cựu chiến binh Nguyễn Hữu Đường, Chủ tịch tập đoàn Hoà Bình (Hà Nội) đã cùng các cộng sự là các chuyên gia hàng đầu về xây dựng hạ tầng giao thông, về vật liệu xây dựng tự bỏ tiền đi một số nước có lịch sử phát triển đường cao tốc từ rất sớm và có nhiều kinh nghiệm về phát triển công nghệ tiên tiến nhất như Đức, Nhật Bản, Indonesia, Trung quốc để tìm hiểu, nghiên cứu nhằm tìm ra công nghệ mang tính đột phá cho hoàn cảnh của Việt Nam. Và công nghệ cùng phương pháp thi công đường cao tốc cầu cạn bản rỗng trên cọc bê tông ly tâm dự ứng lực HB+ đã ra đời. Không chỉ thế, ông Nguyễn Hữu Đường còn “chịu chơi” bỏ ra hàng trăm tỷ đồng dù công ty đang lúc khó khăn khi phải lo cho cuộc sống của trên 2000 người lao động, làm các công trình mẫu để chứng minh tính khả thi của các các sáng kiến mang tính đột phá với một tầm nhìn xa của những con đường cao tốc trên cao trong tương lai. Phóng viên(PV) Thời báo Văn học nghệ thuật đã có cuộc trò chuyện thẳng thắn và cởi mở với ông Nguyễn Hữu Đường(NHĐ) về vấn đề này.

Doanh nhân, cựu chiến binh Nguyễn Hữu Đường, Chủ tịch tập đoàn Hoà Bình.

PV: Thưa ông Nguyễn Hưu Đường, vì sao ông lại quan tâm và dốc tâm trí vào việc tham gia vào các vấn đề nan giải của phát triển hệ thống giao thông quốc gia, nhất là phát triển đường cao tốc trên cao?

NHĐ: Không phải chỉ cá nhân tôi mà cả xã hội, những ai có lương tâm và trách nhiệm cho con đường phát triển của Đất nước đều cần phải quan tâm vì đây không chỉ là lợi ích quốc gia mà là lợi ích thiết thực, sát sườn trong cuộc sống của mỗi người chúng ta hôm nay mà cho cả thế hệ tương lai. Nếu không có tầm nhìn như vậy hệ luỵ cho đời sau là rất tai hại. Vì vậy tôi và các cộng sự là các chuyên gia có uy tín trong ngành xây dựng các công trình giao thông đã đi thăm quan  các nước Đức, Nhật Bản, Indonesia, Trung quốc để tìm hiểu về công nghệ của họ để tìm ra giải pháp tốt nhất cho xây dựng đường cao tốc trên cao, bao gồm cả đường sắt, đường tầu điện. Kết quả là chỉ trong một thời gian ngắn, Hoà Bình với sự đồng hành của các chuyên gia, các kỹ sư  hàng đầu về xây dựng các công trình giao thông của Việt Nam là Đức, Nhật Bản, Trung Quốc đã đưa ra phương pháp làm đường cao tốc, đường sắt trên cao theo phương pháp cầu cạn bản rỗng bê tông cường độ cao trên cọc PRC +.

PV: Ông có thể nói rõ hơn về ưu điểm của công nghệ và giải pháp thi công của  HB+?

NHĐ: Điểm nổi bật trong kỹ thuật xây dựng của Hoà Bình Group - HB+ là sử dụng nền đường chịu lực bằng cọc bê tông ly tâm V+ kết hợp với công nghệ đúc sẵn phiến dầm bê tông tại nhà máy, sau đó lắp ráp tại công trường. Phương pháp này giúp thi công nhanh, giảm thiểu giải phóng mặt bằng, không cần làm hầm chui hay hệ thống tiêu thoát nước phức tạp, đồng thời không ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.

Công nghệ này cũng giúp giảm chi phí xây dựng đáng kể, chỉ bằng khoảng 1/3 so với các giải pháp truyền thống trên thế giới. Đặc biệt, nền đường có độ cứng cao, độ lún rất nhỏ, phù hợp với các vùng đất yếu như đồng bằng sông Cửu Long, nơi mà việc xây dựng đường cao tốc truyền thống gặp nhiều khó khăn do đất yếu và thiếu hụt vật liệu đắp nền như cát, đất.

Để chứng minh Kỹ thuật thi công đường cao tốc của Hoà Bình, chúng tôi đã bỏ ra hàng trăm tỷ để làm hai tuyến đường mẫu ở đồng bằng và vùng núi, trong đó có đoạn đường cao tốc trên nền đất yếu tại khu công nghiệp Xuân Cầu – Lạch Huyện (Hải Phòng).

Kết quả thử tải cho thấy độ lún của đường chỉ bằng 1/16 tiêu chuẩn quốc tế, chứng minh khả năng chịu lực và độ bền vượt trội của công nghệ mới. Điều này mở ra triển vọng áp dụng rộng rãi cho mạng lưới đường cao tốc Bắc – Nam và các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm khác.

PV: Được biết tại cuộc họp với Phó Thủ tướng chính Phủ Trần Hồng Hà ngày 04 tháng 3 năm 2025, Ông có đề xuất với Chính phủ và Thành phố Hà Nội cho phép Hoà Bình được tự bỏ kinh phí ra để xây dựng 1,16 km đường cao tốc trên cao thuộc dự án thành phần 3 xây dựng đường vành đai 4 Hà Nội. Đây là một công trình đã được thành phố  Hà Nội phê duyệt và được Quốc hội thông qua, đã lựa chọn nhà đầu tư. Vậy thì tại sao ông lại có đề xuất này?

NHĐ: Chúng tôi gửi đề xuất của mình vì thấy đây là một dự án quan trọng của không chỉ của Hà Nội mà còn của cả liên vùng đồng bằng sông Hồng trong chiến lược phát triển kinh tế của đất nước. Theo nghiên cứu của chúng tôi, dự án này bộc lộ nhiều vấn đề về kỹ thuật và về tài chính, nếu được triển khai sẽ có dấu hiệu các sai phạm. 

Đường cầu cạn vành đai 4 thành  phần 3 Thủ đô Hà Nội do UBND Thành phố Hà Nội làm chủ đầu tư.

Nói như thế là vì theo quy chuẩn đường cao tốc, đường phải có tối thiểu 4 làn xe lưu thông, 2 làn dừng khẩn cấp, chiều rộng mặt cắt đường là tối thiểu 24,5 m, cho phép phương tiện lưu thông với tốc độ 80 - 100 - 120 km/h. Tuy nhiên, Dự án thành phần 3 - đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội chỉ có chiều rộng mặt cắt là 17 m, mỗi chiều 2 làn xe, không có làn dừng khẩn cấp; tốc độ lưu hành xe chỉ giới hạn từ 60 - 80 km/h, rất dễ xảy ra tai nạn, nếu xe gặp sự cố, tai nạn giao thông sẽ không có đường thoát; đây là tuyến đường không đạt quy chuẩn đường cao tốc Việt Nam (QCVN 115:2024/BGTVT), có người cho rằng nếu được xây dựng, nó là “con đường tử thần”(?).

Đấy là nói về tiêu chuẩn kỹ thuật, còn về tài chính của dự án thì sao? Theo Dự án thành phần 3 xây dựng 113km đường vành đai 4 Thủ đô Hà Nội đã được Quốc hội duyệt chủ trương đầu tư với tổng mức đầu tư trên 56 ngàn tỷ đồng. Dự án được chia làm 2 thành phần: 76 km đường cầu cạn và 37km đường đắp đất. Nếu thi công 37 km đường đắp đất chuyển sang cầu cạn, thì ước tính Nhà nước phải bù thêm 10 ngàn tỷ đồng. Chúng tôi đã có tài liệu và có hẳn bảng thống kê hiệu quả tài chính của Dự án này và cho rằng nó không hiệu quả vì Thành phố Hà Nội chọn Nhà đầu tư với xuất đầu tư là 34.000.000/m trong khi nếu làm theo phương án của Hoà Bình thì chỉ là 12.195.000đ/m2, tiết kiệm cho ngân sách 85.000 tỷ đồng, thời gian thi công rút xuống từ 30 tháng xuống còn 15 tháng. 

Thiết kế của Công ty TNHH Hòa Bình cho tuyến đường này là chiều rộng mặt đường cao tốc 27 m và đường sắt 9 m với hai làn cầu, tổng cộng là 36 m. Tổng mức đầu tư toàn tuyến cầu cạn là 36 m x 113.000 x 12.195.000 đồng/m² = 49 ngàn tỷ đồng. Nếu cộng thêm các hạng mục vượt quốc lộ và 3 cây cầu, thì tổng chi phí không vượt quá 56 ngàn tỷ đồng.  

Tại cuộc họp với Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà sáng ngày 4/3/2025. Hoà Bình đã đề xuất được xây dựng 1,16km đường Vành đai 4 vùng Thủ đô thuộc dự án thành phần 3 để so sánh hiệu quả giải pháp thi công cầu cạn của Hòa Bình. Theo đó, phương án của Hòa Bình là mặt đường có chiều rộng 27m, 6 làn xe cơ giới, tốc độ tối thiểu là 120km/h, chống động đất cấp 8, tuổi thọ trên 100 năm, với giá thành 12.195.000đ/m2, đường được mua bảo hiểm hoặc bảo hành 20 năm. Mong muốn làm điều mình ước muốn cho mọi người, công trình đường cao tốc trên cao  của Hoà Bình chứng minh tính khả thi và hiệu quả vượt trội và nếu được chấp thuận thì có thể hiện thực hóa tuyến đường địa linh nhân kiệt nhất của đất nước, là long mạch, huyết mạch quan trọng của Thủ đô và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ, là con đường hiện đại và đẹp nhất Việt Nam.   

PV: Ông đã bỏ kinh phí ra để làm đường mẫu cao tốc trên cao theo phương pháp cầu cạn bản rỗng cường độ cao trên cọc bê tông dự ứng lực ở khu phi thuế quan Xuân Cầu, Lạch Huyện, Hải Phòng và ngày 27 tháng 7 năm 2025, ông lại Khánh thành đường mẫu hai tầng đường cao tốc kết hợp đường sắt đô thị hai làn ở số 393 Lĩnh Nam, (Hoàng Mai cũ) Hà Nội? Tại sao ông lại làm thế khi mà đoạn đường ông đề xuất tự bỏ kinh phí ra để làm và chuyến giao công nghệ BOT cho chủ đầu tư với tiêu chuẩn quốc tế và chi phí tiết kiệm cho ngân sách rất lớn cũng như tiến độ rút ngắn lại rất nhiều đã không được Hà Nội ủng hộ?

NHĐ: Chúng tôi hiểu rằng để có thực tế minh chứng cho đề xuất của Hoà Bình là có cơ sở khoa học và công nghệ vượt trội, cần phải tiếp tục làm đường mẫu để kiểm nghiệm các tiêu chuẩn quy định mới có giá trị thuyết phục.

Đường cao tốc do Hoà Bình thiết kế.

Vậy nên  chỉ trong vòng 10 ngày, vừa thiết kế, vừa thi công, làm cả ba ca, không quản nắng mưa, Lãnh đạo Tập đoàn và đội ngũ kỹ sư giỏi, đội thợ xây dựng lành nghề đã hoàn thành đoạn đường  hai tầng với mặt bằng tầng 2 dài 31m, rộng 18 m, có 3 làn xe cơ giới,1 làn tàu điện bánh sắt, một làn tầu điện bánh lốp, tốc độ lưu hành xe cơ giới tối thiểu 120km/h, tàu điện (bánh sắt và bánh lốp đạt tốc độ tối thiểu 100km/h. Trung tâm kiểm định và xác định  tiêu chuẩn thuộc Đại học Bách khoa Đà Nẵng đã tiến hành thử tải, kiểm định và xác định đạt tiêu chuẩn chống động đất cấp 8, có chất lượng xây dựng bền vững và an toàn nhất hiện nay. Đây là công trình được thi công nhanh kỷ lục khiến các chuyên gia nước ngoài kinh ngạc khi ngay Trung Quốc là nước có nhiều kinh nghiệm xây dựng cầu cạn nhất thế giới nhưng để thiết kế thi công đoạn cầu đường bộ dài 26m dùng công nghệ in 3D cũng phải mất 450 giờ(19 ngày). Đặc biệt ngay dưới chân đường cao tốc trên cao đã có ngay nhà mẫu Trung tâm thương mại V+ . Điều đáng nói là khi vào các trung tâm thương mại này mua sắm, người dân sẽ không lo tiếng ồn và bụi bặm bởi hệ thống  kính cách âm, cách nhiệt tiêu chuẩn. Không gian khu vực xây cao tốc được tận dụng tối đa và đạt giá trị gia tăng cao. Như thế, đường cao tốc trên cao nhiều tầng, kết hợp song hành giữa đường bộ và đường sắt trên cao vừa tiết kiệm quỹ đất, giảm xung đột giao thông mặt đất và tạo ra không gian đô thị thông thoảng .Với ưu thế thi công nhanh, tiết kiệm vật liệu, công nghệ PRV + chính là chìa khoá mở ra bước chuyển mới để thay đổi cho ngành xây dựng hạ tầng Việt Nam và đây là bước nhảy vọt về công nghệ.

PV: Giờ thì tôi thấm thía hơn câu khẩu hiệu mà cũng là phương châm hành động của của Tập đoàn Hoà Bình: “Hãy làm những điều mình ước muốn cho mọi người”. Được biết Tập đoàn đã nhiều lần có văn bản mời Thủ tướng Chính phủ và Lãnh đạo Bộ Xây dựng , các Bộ, Ngành liên quan tới thăm các công trình mà ông đã tâm huýết thực hiện nhưng đến nay, Công ty TNHH Hòa Bình chưa có được hồi âm. Ông có thể cho biết lý do tại sao không?

NHĐ: Công ty chúng tôi đã bỏ tiền nghiên cứu và phát minh ra giải pháp thi công đường cao tốc và đường sắt đô thị trên cao. Phát minh của chúng tôi sẽ làm thay đổi cả thế giới trong lĩnh vực này. Đặc biệt là tốc độ thi công nhanh nhất, thân thiện và bảo vệ môi trường. Chi phí xây dựng thấp hơn hệ thống cao tốc cầu cạn  của Trung Quốc  hơn 20 %. Trung Quốc hiện nay là cừờng quốc về xây dựng cao tốcvà dường sắt trên cao. Công ty TNHH thương binh nặng Hoà Bình là công ty duy nhất trên cả nước có những thương binh - người lao động mất 81% sức khoẻ, khi chết sẽ được công nhận liệt sĩ và chúng tôi nghiên cứu thành công giải pháp độc đáo này chỉ với mong muốn  tặng  cho Đảng, Nhà nước và nhân dân để Chính phủ làm cơ sở đấu thầu công trình chủ đầu tư. Công ty chúng tôi tuyệt đối không xin làm đường. Chúnng tôi đã hơn 20 lần mời Chính phủ đến thăm nhưng đến nay vẫn chưa có được vinh dự ấy.

PV: Theo ông thì Chính phủ có đến thăm công trình cầu cạn đường cao tốc và đường sắt đô thị trên cao tại 393 Lĩnh Nam, Hà Nội không?

NHĐ: Tôi tin Chính phủ sẽ đến thăm và luôn mong chờ điều đó. Bởi vì ngày 22/6/2025 Văn phòng Trung ương Đảng đã có công văn gủi Đảng uỷ Chính phủ truyền đạt ý kiến của Tổng Bí thư Tô Lâm ,Trưởng ban chỉ đạo Trung ương về Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ( Nghị quyết 57) đề nghị Đảng uỷ Chính phủ quan tâm xem xét giải quyết dứt điểm kiến nghị của Công ty TNHH Thương binh nặng Hoà Bình và báo cáo  với Thường trực  Ban chỉ đạo trước ngày 15 tháng 7 năm 2025 để Thường trực Ban chỉ đạo báo cáo với đồng chí Trưởng ban chỉ đạo. Đến nay đã quá 2 tháng rồi, kể từ ngày văn bản phát hành. Để có cơ sở báo cáo đồng chí Trưởng ban chỉ đạo, Lãnh đạo Chính phủ sẽ bố trí thời gian đến thăm công trình để công ty TNHH Hoà Bình và các nhà thầu phụ Đức, Nhật Bản, Trung Quốc báo cáo giải pháp này.

PV: Xin cám ơn ông về cuộc trao đổi này. Chúc cho những dự án vì con đường tương lai của Đất nước của ông và Tập đoàn Hoà Bình sớm  đạt được tâm nguyện.

Đỗ Hoàng

Đoàn đại biểu Hội nghị về Khoa học – Công nghệ của Trung ương tham quan KCN Nam Cầu Kiền

Sáng 22/8/2025, đoàn đại biểu Hội nghị "Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi...